Nieuwe wetgeving digitale gegevensuitwisseling vraagt om goede afspraken

De overheid streeft ernaar dat de nieuwe wet Elektronische Gegevensuitwisseling in de Zorg (Wegiz) vanaf 1 juli 2023 gefaseerd in werking treedt. Volgens minister Kuipers van VWS zal deze wet onder meer de adoptie van de Persoonlijke Gezondheidsomgeving (PGO) stimuleren. De Wegiz vereist regels voor het gestandaardiseerd en veilig uitwisselen van patiënten- en persoonsgegevens. Het afsprakenstelsel van MedMij brengt dit in de praktijk. Curasoft is er helemaal klaar voor – het verkreeg in 2022 al het MedMij Label als Dienstverlener Zorgaanbieder (DVZA) en verwacht voor de zomer ook het MedMij Label voor de eigen PGO ‘Mijn Medisch Dossier’.

Digitale uitwisseling van medische gegevens verplicht

De administratieve taken hebben het afgelopen jaar de werkdruk in de zorg flink verhoogd. Zorgprofessionals zijn veel tijd kwijt aan het overtypen van gegevens van het ene informatiesysteem naar het andere informatiesysteem. Dit is ook voor patiënten lastig, want zij moeten steeds opnieuw hun situatie uitleggen aan verschillende zorgverleners. De nieuwe Wet Elektronische Gegevensuitwisseling in de Zorg (Wegiz) moet daar vanaf 1 juli 2023 verandering in brengen.

De Wegiz verplicht zorgaanbieders tot digitale gegevensuitwisseling. Het is niet meer toegestaan om medische gegevens te verzamelen of te delen door middel van bijvoorbeeld een USB-stick, een DVD of de fax. De wet draagt op deze manier bij aan het voorkomen van fouten, aan het verminderen van ziekenhuisopnames en aan het verhogen van de tijd die zorgverleners overhouden voor hun patiënten en cliënten.

PGO geeft mensen zeggenschap

Voor patiënten brengt elektronische gegevensuitwisseling met en tussen de zorgverleners veel voordelen. Doordat de juiste informatie op het juiste moment op de juiste plek beschikbaar is, krijgt de patiënt de beste zorg. In een Persoonlijke Gezondheidsomgeving (PGO) kunnen zij al hun medische gegevens verzamelen, beheren, aanvullen en (te zijner tijd) delen. Een PGO is een website of app waarmee mensen de controle houden over hun gezondheid.

Een PGO-omgeving, zoals ‘Mijn Medisch Dossier’ van Curasoft, geeft patiënten een actieve rol in het zorgproces. De PGO kan onder meer een kopie ophalen van de medische gegevens bij zorgaanbieders en zorgverleners. Daarnaast toont het een overzicht van alle voorgeschreven medicatie, een kalender voor het beheren van afspraken en documenten van zorgverleners zoals verwijsbrieven, notities en informatiebrieven. Patiënten kunnen ook zelf informatie toevoegen aan hun PGO, bijvoorbeeld gegevens uit gezondheidsapps of een medisch dagboek. ‘Mijn Medisch Dossier’ van Curasoft biedt bovendien uitgebreide functionaliteiten zoals vragenlijsten, pushberichten, video-instructie en -bellen, chatten en veilig mailen.

De PGO geeft mensen dus meer controle en zeggenschap over de toegang en het gebruik van hun elektronische gezondheidsgegevens. Minister Kuipers wil mensen daarom stimuleren om hier gebruik van te maken. Op dit moment zijn er bijna 200.000 gebruikers van een PGO. Dat blijft achter bij de verwachtingen en de minister streeft naar 1 tot ca. 2 miljoen PGO-gebruikers per jaar in 2025.

MedMij bevat vele regels

De verwachting is dat de Wegiz het PGO-gebruik aan zal jagen. Tenslotte maakt de wet de weg vrij voor het beschikbaar stellen van medische gegevens voor ontsluiting via een PGO. De wet stelt daarvoor wel eisen voor de afspraken over elektronische uitwisseling. De Patiëntenfederatie Nederland, ZKN, VWS en Nictiz creëerden daarom het zogenoemde MedMij-afsprakenstelsel. Dit moet de veilige en betrouwbare gegevensuitwisseling tussen informatiesystemen van zorgaanbieders en PGO’s mogelijk maken.

Het afsprakenstelsel van MedMij beschrijft de regels waaraan PGO’s en de zorginformatiesystemen van zorgaanbieders moeten voldoen. Zo is standaardisatie een voorwaarde: alle systemen moeten dezelfde taal spreken. Daarnaast zijn er afspraken op juridisch, organisatorisch, financieel, communicatief en technisch gebied. Een van de belangrijkste eisen is dat de uitwisseling van medische gegevens veilig is. Vanwege de privacywetgeving (AVG) is het een vereiste om  gegevensdiefstal of -verlies te voorkomen. Ook moet voorkomen worden dat een zorgaanbieder of -instelling imagoschade oploopt.  Er staat in de zorg veel meer op het spel: het gaat om uitermate gevoelige en vertrouwelijke gegevens, waarvan misbruik mensenlevens kan kosten.

Curasoft en certificeringen

Bij Curasoft staat informatiebeveiliging daarom hoog in het vaandel. Zowel voor de gegevensuitwisseling als voor de eigen PGO kiest Curasoft voor de meest adequate en proportionele beveiligingsmaatregelen die de informatie beschermen. Curasoft beschikt onder meer over certificeringen voor NEN 7510 en ISO/IEC 27001. Daarnaast laat Curasoft regelmatig de weerbaarheid van de systemen testen door gecertificeerde en ervaren (externe) security specialisten. Hiermee wordt vastgesteld dat de informatiebeveiliging niet alleen theoretisch op orde is, maar ook in praktijk.

Curasoft verkrijgt MedMij Labels

MedMij certificeert zowel de PGO, als de zorgaanbieder, maar ook de zogenoemde Dienstverlener Zorgaanbieder (DVZA). De DVZA is de ’tussenpersoon’ die de gegevensuitwisseling tussen zorgverleners en patiënten verzorgt. De DVZA verzamelt de medische gegevens en maakt deze op een veilige manier bruikbaar en beschikbaar voor een PGO of deelt deze met een andere zorgverlener.

DVZA’s die voldoen aan de afspraken, krijgen het zogenoemde MedMij Label. Curasoft heeft in september 2022 deze erkenning behaald. Naar verwachting zal ook de PGO van Curasoft, ‘Mijn Medisch Dossier’, op korte termijn het MedMij Label verkrijgen.

VIPP5

Zoals gezegd wil de overheid het PGO-gebruik stimuleren en wil bovendien dat dit op een veilige en gestandaardiseerde manier gebeurt. Dit betekent dat zorginstellingen en -aanbieders moeten investeren in de diensten van DVZA’s en PGO’s met het MedMij Label. Het ministerie van VWS biedt hiervoor subsidies onder het Versnellingsprogramma Informatie-uitwisseling Patiënt en Professional (VIPP). VIPP is inmiddels toe aan de vijfde ronde. Instellingen dienen dit jaar de koppeling met andere zorgverleners en de PGO’s te implementeren.

Aangezien veel zorgaanbieders al gebruik maken van Curasoft voor hun informatiebehoefte, werkprocessen, planning, communicatie, dossiervorming en financiën, kunnen zij die stap voortvarend maken. Op deze manier kunnen zij de innovaties van Curasoft inzetten voor het verbeteren van de zorgverlening en het verlagen van de werkdruk. En dat komt zeker ten goede aan patiënten.